چکیده:
با ظهور جمهوری اسلامی، دینداری به عنوان مهمترین عامل سبک زندگی مردم ایران به مثابه نرم افزار انقلاب اسلامی مورد توجه قرار گرفت. به همین جهت مطالعات زیادی در شناخت دینداری و سنجش آن انجام شد. هم اکنون با توجه به عوامل مختلف شاهد تنوع در اشکال دینداری ایرانیان و به خصوص جوانان هستیم. مسئله اصلی این مقاله، گونه شناسی دینداری در میان جوانان با تأکید بر نگرش ایشان به دین است. پدیدارشناسی بعنوان روش اصلی این کار انتخاب شد که آگاهی ناشی از تجربه زیسته دینداران در دستیابی به گونه شناسی استفاده شود. بنابراین، ابتدا به تحقیقات گذشته در دینداری و گونه شناسی دینداری در ایران پرداخته شد. سپس با توجه به مطالعات جامعه شناختی دین به مصاحبه نیمه ساخت یافته با 42 نفر از جوانان که بصورت نظری و غیراحتمالی هدفمند انتخاب شدند به گونه شناسی دینداری با معیار نگرش به دین پرداخته شد که متن گفتگوها با روش تحلیل مضمون کدگذاری شد. یافته های تحقیق نشان می دهد، هفت گونه تکلیف گرای متشرع، عرفی، اخلاق گرا، توسلی، معرفت گرا، عقلانی و روشنفکرانه در دینداری جوانان ایرانی قابل شناسایی است. در نتایج تحقیق ضمن بررسی دینداری جوانان در ایران برگرفته از مصاحبه ها به بررسی هر یک از گونه ها با شش متغیر پرداخته شد.